Aantek. Griekste tempel

Griekste tempel: - vorm
- constructie
- plattegrond
- doorsnede
- functie

Functie: het biedt onderdak voor het beeld van een god
Vaak grote enorme gebouwen, maar niemand komt erin.
Diensten en feesten werden voor de tempel gehouden.
Alle Griekse tempels hebben exact dezelfde kenmerken -> bouworde: een bouwkundig systeem dat gebaseerd is op de zuil+ hoofdgestel (entablement)

Mycene-> belangrijke stad, was er al voorn Griekse tijdperk.
Daar komen we al een acropolis tegen.
Acropolis: een heuvel met daarop gebouwen, een hoger gelegen stadsdeel met religieuze gebouwen, maar ook een vluchtoord.

Megaron: een grote kamer
Functie: het was de zaal van de koning

In Kreta en Mycene zijn tempels met de Kretenzische zuilen -> boven breed en beneden smal.

Megaron -> de kern van de Griekse tempel.
Antentempel -> megaron + halletje ervoor.
Dubbele antentempel -> antentempel + een halletje aan de achterkant, om het symmetrisch te maken.
Men had ook ronde tempels, de zogenaamde tholos.

Peripteros: de Griekste tempel, zie plattegrond.
De 3 lijnen van de plattegrond zijn trappen.
De onderste 2 treden - > stereobaat.
De 3e laag: stylobaat.
De zuilen staan op het stylobaat.

Zuil: verticale bouwelement. Is altijd rond, meestal 6 zuilen aan de voorkant.
Als er 6 zuilen aan de voorkant zitten, zitten er aan de zijkant 13, want het is altijd het dubbele + 1.
Binneste ruimte tempel heet naos (=schip) of cella (=de kern)
Pronaos= gedeelte voor de naos

Opisthodomos = het achterste stukje, daar legt men de geschenken neer die voor de goden geofferd zijn.
Alles boven de zuil, is het hoofdgestel (entablement)

Verticale gleuven van een zuil heten de cannelures.

Trigliefen & metope zitten op de fries.
Hele liggende 3 hoek bovenop, heet timpaan (of ook wel fronton genoemd)
Die uitstekende rond, die over de muur heen komt, heet de kroonlijst.
Trommel : een deel van een zuil.

Op de acropolis in Athene, staat de tempel van de godin Athena, genaamd Parthenon.

Parthenon = maagd Athena.

Perikles sponsort de bouw van de tempel in Athene.
Jotinus en Callicrates zijn de architecten van het Parthenon geweest.
Phidias: beeldhouder van het Parthenon.